อาการเพ้อ Delirium คือ การเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลันในสมองที่ทำให้เกิดความสับสนทางจิตใจ และอารมณ์เสีย ส่งผลกระทบต่อการคิด ความจำ นอนหลับและอื่น ๆ
อาการเพ้อพบได้ในช่วงเลิกดื่มแอลกอฮอล์ หลังการผ่าตัด หรือภาวะสมองเสื่อม
อาการเพ้อเป็นอาการชั่วคราวและสามารถรักษาได้
ประเภทของอาการเพ้อ
อาการเพ้อถูกจัดแบ่งหมวดหมู่ตามสาเหตุ ความรุนแรง และลักษณะดังนี้ :
- Delirium tremens อาการเพ้อรุนแรงจากผู้ที่พยายามหยุดดื่มแอลกฮอล์ โดยปกติแล้วพวกเขาดื่มแอลกอฮอล์มาต่อเนื่องเป็นเวลานานหลายปี
- Hyperactive Delirium แสดงออกทางพฤติกรรมมากกว่าปกติ และไม่ให้ความร่วมมือกับผู้อื่น
- Hypoactive Delirium อาการเพ้อประเภทนี้ผู้ป่วยมักจะใช้เวลานอนหลับนานและหลับแบบไม่ตั้งใจและไม่มีความเป็นระเบียบในการทำกิจวัตรประจำวัน
ผู้ป่วยบางรายนั้นมีอาการเพ้อร่วมกันระหว่าง Hyperactive delirium และ Hypoactive delirium หรือสลับกันระหว่างสองอาการนี้
อาการเพ้อ
อาการเพ้อนั้นมีผลต่อจิตใจอารมณ์ การควบคุมกล้ามเนื้อและการนอนหลับ
ลำบากในการใช้สมาธิ หรือรู้สึกสับสน อาจจะมีการเคลื่อนไหวช้า หรือเร็วกว่าปกติ รวมถึงอารมณ์แปรปรวน
อาการอื่น ๆ อาจรวมถึง:
- ความคิด หรือพูดไม่ชัดเจน
- นอนหลับไม่เพียงพอ และรู้สึกง่วงนอน
- ความจำระยะสั้นแย่
- สูญเสียการควบคุมกล้ามเนื้อ
สาเหตุของอาการเพ้อ
สาเหตุของอาการเพ้อได้แก่โรคที่ทำให้เกิดการอักเสบ และการติดเชื้อ เช่น ปอดบวม ซึ่งอาจรบกวนการทำงานของสมอง นอกจากนี้การรับประทานยาบางชนิด (เช่น ยาลดความดันโลหิต) หรือการใช้ยาที่ผิดหรือไม่เป็นไปตามคำแนะนำของแพทย์อาจรบกวนสารเคมีในสมอง
การเลิกดื่มแอลกอฮอล์ และการได้รับสารพิษอาจทำให้เกิดอาการเพ้อได้
เมื่อมีอาการการหายใจติดขัด เนื่องจากโรคหอบหืดหรืออาการอื่น สมองจะไม่ได้รับออกซิเจนตามที่ต้องการ เงื่อนไขหรือปัจจัยใด ๆ ที่เปลี่ยนการทำงานของสมองอย่าง อาจทำให้เกิดความสับสนทางจิตใจได้
ใครบ้างมีความเสี่ยงมีอาการเพ้อ
ผู้ป่วยด้านระบบประสาทที่อายุ 65 ปี ขึ้นไป มีความเสี่ยงสูงที่จะมีอาการเพ้อ
บุคคลอื่นๆ ที่มีความเสี่ยงจะมีอาการเพ้อ:
- ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัด
- ผู้ที่กำลังเลิกสุรา
- ผู้ป่วยที่สมองเคยได้รับการทำลาย หรือกระทบกระเทือน
- ผู้ป่วยที่อยู่ในภาวะกดดัน และภาวะตึงเครียดอย่างหนัก
ปัจจัยที่นำไปสู่อาการเพ้อ:
- การนอนหลับพักผ่อน
- ยาบางชนิด (เช่น ยาระงับประสาท ยารักษาความดันโลหิต ยานอนหลับ และยาแก้ปวด)
- การขาดน้ำ
- การได้รับโภชนาการที่ไม่ดี
- การติดเชื้อ เช่น การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ
การรักษาอาการเพ้อ
การรักษาอาจจะเป็นการหยุดยาบางชนิดทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสาเหตุของโรคเพ้อ ในผู้สูงอายุการวินิจฉัยที่ถูกต้องมีความสำคัญต่อการรักษา เนื่องจากอาการเพ้อคล้ายคลึงกับภาวะสมองเสื่อม แต่วิธีการการรักษานั้นแตกต่างกันมาก
การให้ยารักษา
แพทย์จะสั่งยา เพื่อรักษาสาเหตุของโรคเพ้อ เช่น หากอาการเพ้อเกิดจากโรคหอบหืดรุนแรง อาจจำเป็นต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ เพื่อฟื้นฟูการหายใจของผู้ป่วย
หากอาการเพ้อมาจากเชื้อแบคทีเรีย แพทย์จะสั่งยาปฏิชีวนะเพื่อใช้รักษา
ในบางกรณีแพทย์จะสั่งให้ระงับการดื่มแอลกอฮอล์ หรือเลิกใช้ยาบางชนิด
หากผู้ป่วยรู้สึกหดหู่ อาจจะได้รับยาดังต่อไปนี้ :
- Antidepressants เพื่อผ่อนคลายความวิตกกังวล
- Sedatives ช่วยในการละเลิกเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
- Dopamine blockers ช่วยในการเลิกสารเสพติด
- Thiamine ช่วยป้องกันความสับสน
การให้คำปรึกษาเพื่อบรรเทา
หากผู้ป่วยมีอาการสับสนการได้รับคำปรึกษาจากแพทย์จะช่วยบรรเทาอาการได้
การให้คำปรึกษานั้นเป็นวิธีการรักษาสำหรับผู้ที่มีอาการเพ้อใช้ยาเสพติด หรือแอลกอฮอล์ โดยการงดแอลกอฮอล์หรือยาเสพติดเพื่อจัดการกับต้นตอปัญหาโดยตรง
ไม่ว่าอาการเพ้อกรณีใดๆ การให้คำปรึกษานั้นมีเป้าหมายเพื่อให้คุณรู้สึกสบายใจ และปลอดภัย รวมถึงเปิดพื้นที่ให้ผู้ป่วยพูดคุยเกี่ยวกับความคิดและความรู้สึก
การฟื้นฟูผู้ป่วยอาการเพ้อ
การฟื้นฟูอาการเพ้อ สามารถทำได้เมื่อได้รับการรักษาที่เหมาะสม อาจใช้เวลา 2-3 สัปดาห์ กว่าที่ร่างกายจะกลับมาเป็นปกติ โปรดปรึกษาแพทย์ถึงผลข้างเคียงของการใช้ยาในการรักษาและข้อมูลการรักษาอื่นๆ โดยละเอียด
นี่คือแหล่งที่มาของบทความของเรา
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/delirium/symptoms-causes/syc-20371386
No Responses