โรคอัมพาต Paralysis : สาเหตุ อาการ วิธีการรักษา

โรคอัมพาต Paralysis คือ การสูญเสียการควบคุมกล้ามเนื้อส่วนต่างๆ ของร่างกาย โดยสามารถเกิดขึ้นได้ในบางส่วน หรือซีกหนึ่งของร่างกาย (ที่เราเรียกว่าอัมพาตครึ่งซีก) หรือทั้งร่างกาย และอาจเกิดได้แบบชั่วคราวหรือถาวร อัมพาตสามารถส่งผลกระทบต่อส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายของไปตลอดชีวิต หากพบว่ามีอาการไม่รับรู้ความรู้สึกหรือไม่สามารถควบคุมส่วนที่เกิดอาการอัมพาตในร่างกายได้

แผนและภาพรวมของการรักษาอัมพาตนั้นขึ้นอยู่กับสาเหตุของอัมพาตและอาการที่พบ นวัตกรรมทางเทคโนโลยี และการบำบัดรักษา สามารถให้คุณรักษาอาการผิดปกติและคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยได้

อาการผู้ป่วยอัมพาต

อาการของอัมพาตนั้นวินิจฉัยได้ง่าย เพราะผู้ป่วยอัมพาตจะสูญเสียการทำงานในบริเวณที่เฉพาะเจาะจงหรือทั่วร่างกาย บางครั้งความรู้สึกเสียวซ่าหรือชาเกิดขึ้นก่อนที่จะเป็นอัมพาต โดยอัมพาตนั้นทำให้สูญเสียการควบคุมกล้ามเนื้อในส่วนต่าง ๆ ของร่างกายที่ได้รับผลกระทบ

สาเหตุของอัมพาต

ผู้ป่วยบางรายเป็นอัมพาตตั้งแต่กำเนิด และในบางรายนั้นเป็นอัมพาตภายหลังจากการได้รับอุบัติเหตุหรือยาบางชนิด

ปัจจุบันคนไทยที่มีอายุตั้งแต่ 45 ปีขึ้นไป มีผู้ที่ป่วยโรคอัมพาต 1,880 คนต่อประชากร 100,000 คน  และทุก 4 นาทีจะมีผู้ป่วยโรคอัมพาตรายใหม่ 1 คน และทุกๆ 10 นาที ผู้ป่วยอัมพาตเสียชีวิต 1 คน

สาเหตุอื่นๆ ของโรคอัมพาต:

• สมองพิการ
• โปลิโอ
• สมองได้รับบาดเจ็บ
• ท้าวแสนปม (Neurofibromatosis)
• ความผิดปกติโดยกำเนิด

ประเภทของอัมพาต

แพทย์แบ่งประเภทของอัมพาตได้ดังนี้

ประเภทตามตำแหน่งที่เกิดอัมพาต

อาการอัมพาตที่สามารถมีผลต่อร่างกายเพียงส่วนเดียวเช่น ใบหน้า หรือมือ และอาจจะเป็นทั่วทั้งร่างกาย การแบ่งประเภทสามารถจัดได้ดังนี้

• อัมพาตเฉพาะส่วน มีผลกับแขนหรือขาเดียวเท่านั้น
• อัมพาตครึ่งซีก มีผลกับแขนและขาข้างเดียวกัน ข้างใดข้างหนึ่งของร่างกายของ
• อัมพาตขา มีผลต่อขาทั้งสองของคุณ
• อัมพาต 3 หรือ 4 ส่วน มีผลต่อแขนทั้งสองและขาทั้งสองข้าง

ประเภทตามความรุนแรงของอัมพาต

หากผู้ป่วยเป็นอัมพาตบางส่วน จะไม่สามารถควบคุมกล้ามเนื้อในส่วนต่างๆของร่างกายที่ได้รับผลกระทบ หากเป็นอัมพาตแบบสมบูรณ์ทั้งร่างกาย จะทำให้ไม่สามารถควบคุมกล้ามเนื้อใดๆ ในร่างกายได้เลย

ประเภทตามระยะเวลาการเกิดอัมพาต

อัมพาตของผู้ป่วยสามารถเกิดได้แบบชั่วคราว เช่น อัมพาตของเบล (Bell’s palsy) สามารถทำให้ใบหน้าอัมพาตชั่วคราว ในขณะที่สโตรกสามารถทำให้เป็นอัมพาตข้างใดข้างหนึ่งของร่างกายได้ชั่วคราว การรักษาและบำบัดผู้ป่วยจำเป็นต้อฟื้นฟูการรับรู้ และการประสานการทำงานของอวัยวะบางส่วน หรือทั้งหมดในกรณีที่เป็นผู้ป่วยอัมพาตแบบถาวร

ประเภทตามความอ่อนแอของอัมพาต

ผู้ป่วยอัมพาตนั้นมีกล้ามเนื้อที่อ่อนแอ ส่งผลให้กล้ามเนื้อลีบและหย่อนยานออาการกล้ามเนื้อกระตุกและกล้ามเนื้อตึงเป็นอาการโดยทั่วไปของอัมพาต ซึ่งกล้ามเนื้อของผู้ป่วยอาจจะกระตุกอย่างไม่สามารถควบคุมได้

การวินิจฉัยโรคอัมพาต

การวินิจฉัยอาการอัมพาตทำได้ง่าย เมื่อผู้ป่วยสูญเสียการทำงานของกล้ามเนื้อที่เห็นได้ชัดเจน สำหรับส่วนอื่นๆภายในร่างกายที่พบอัมพาตได้ยาก แพทย์จะใช้การตรวจสอบแบบฉายภาพร่วมด้วย เช่น เอ็กซเรย์ ซีทีสแกน เอ็มอาร์ไอ หรืออื่นๆ ตามความเหมาะสม

หากผู้ป่วยมีได้รับบาดเจ็บที่ไขสันหลัง แพทย์อาจจะตรวจไขสันหลัง เพื่อประเมินอาการของผู้ป่วย โดยแพทย์จะใส่สีย้อมพิเศษลงในเส้นประสาทในไขสันหลังของผู้ป่วย ซึ่งช่วยให้เห็นประสาทของผู้ป่วยชัดเจนยิ่งขึ้นเกี่ยวร่วมกับการเอ็กซเรย์ ทั้งนี้อาจจะมีการใช้คลื่นไฟฟ้ากับเซ็นเซอร์เพื่อวัดค่าไฟฟ้าจากกล้ามเนื้อผู้ป่วย

การรักษาโรคอัมพาต

การรักษาอัมพาตนั้นขึ้นกับสาเหตุของการเป็นอัมพาต โดยวิธีการรักษาที่แพทย์อาจจะใช้รักษามีดังนี้:

• การผ่าตัด
• กายภาพบำบัด
• กิจกรรมบำบัด
• อุปกรณ์ช่วยการเคลื่อนที่ เช่น รถเข็น, เหล็กดัดฟันหรืออุปกรณ์อื่น ๆ
• ยารักษาโรค เช่น โบท็อกซ์ หรือคลายกล้ามเนื้อหากคุณมีผู้ป่วยเป็นอัมพาตแบบกระตุก

ส่วนมากแล้วอัมพาตไม่สามารถรักษาให้หายได้ แต่ผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์สามารถแนะนำการรักษา อุปกรณ์ หรือกลยุทธ์อื่นๆในการจัดการรับมือกับโรคอัมพาต

นี่คือลิงค์แหล่งที่มาของข้อมูลของบทความของเรา

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15345-paralysis

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15345-paralysis

https://www.nhs.uk/conditions/paralysis/